اثر آموزش مبتنی بر طرحواره بر کاهش علایم استرس ترومای ثانویه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه

اهداف: ترومای ثانویه، به‌عنوان نشانگان تقریباً مشابه با اختلال استرس پس از سانحه در نظر گرفته می‌شود که به‌صورت غیرمستقیم و از طریق تماس نزدیک با قربانیان اصلی ایجاد می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی اثرات آموزش مبتنی بر مدل طرحواره در کاهش علایم استرس ترومای ثانویه و ابعاد آن (تجربه مجدد رویداد،، اجتناب و برانگیختگی) در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام شد.  ابزار و روش‌ها: در این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، 24 نفر از همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه که از سال‌های 1385 تا 1392 به بیمارستان روان‌پزشکی صدر تهران مراجعه کرده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی (12 نفر) وو کنترل (12 نفر) تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش، پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، "مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس" و "مقیاس نشانگان استرس ترومای ثانویه" بودند. آموزش مبتنی بر رویکرد طرحواره، در 12 جلسه 2ساعته صورت گرفت. داده‌ها با آزمون‌های تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و تحلیل کوواریانسس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: در مرحله پس‌آزمون، میانگین نمره نشانه‌های ترومای ثانویه در گروه آزمایش به‌طور معنی‌داری کمتر از گروه کنترل بود. همچنین بین میانگین نمره‌های دو گروه، در علایم مزاحمت، اجتناب و برانگیختگی تفاوت معنی‌داری وجود داشت(0.01>p). نتیجه‌گیری: آموزش طرحواره‌محور، راهبردی کارآمد و سودمند برای کاهش علایم ترومای ثانویه و مولفه‌های آن (مزاحمت، اجتناب و برانگیختگی) در همسران  جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه است.